Nội dung
Lợi nhuận gộp (Gross Profit) là một chỉ số không thể thiếu trong bất kỳ báo cáo hoạt động kinh doanh nào. Khi kiểm soát được chỉ số này, bạn sẽ nắm được toàn bộ tình hình kinh doanh. Tuy nhiên vẫn còn rất nhiều người chưa thật sự để ý tới nó dẫn đến việc kinh doanh còn kém hiệu quả. Vậy hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây lợi nhuận gộp là gì? Tại sao lại cần kiểm soát chỉ số này? Và cách tính lợi nhuận gộp chính xác nhất để tối ưu quy trình kinh doanh của doanh nghiệp.
Lợi nhuận gộp là gì?
Lợi nhuận gộp hay thường được gọi ngắn gọn là lãi gộp, với tên tiếng anh là Gross Profit. Để hiểu một cách đơn giản nhất Gross Profit là gì thì nó chính là phần chênh lệch từ số tiền mà doanh nghiệp thu về sau khi trừ đi các chi phí bán hàng (từ chi phí tạo ra sản phẩm, dịch vụ, các chi phí phát sinh từ lúc sản xuất sản phẩm đến khi thành phẩm được đưa tới tay người tiêu dùng).
Công thức tính lợi nhuận gộp
Lợi nhuận gộp = doanh thu thuần - giá vốn hàng bán
Doanh thu thuần = Doanh thu - các khoản giảm trừ doanh thu
Ví dụ: Một doanh nghiệp sau khi chốt sổ thì thu về 1.000.000.000 đồng doanh thu bán hàng. Tính toán các khoản chi phí thì bao gồm 150.000.000 đồng tiền trả phí nhân công và 200.000.000 đồng tiền hàng hóa.
Lúc này, công thức tính lợi nhuận gộp như sau: 1.000.000.000 – (150.000.000 + 200.000.000) = 650.000.000 (đồng).
Sau khi trừ đi giá vốn hàng bán thì doanh nghiệp có mức gross profit là 650.000.000 đồng.
Định nghĩa về các chỉ số
Giá vốn hàng bán là toàn bộ các chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra để tạo ra được sản phẩm, từ chi phí mua nguyên vật liệu, chi phí sản xuất, chi phí kho hàng, chi phí marketing, chi phí quản lý doanh nghiệp,..
Doanh thu thuần là tổng doanh thu mà doanh nghiệp đạt được, từ các việc bán sản phẩm đến cung cấp dịch vụ.
Các khoản giảm trừ doanh thu sẽ bao gồm các khoản thuế như thuế xuất khẩu, thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt và các khoản chiết khấu, giảm giá, hàng trả lại.
Với công thức tính lợi nhuận gộp như vậy, bạn sẽ dễ dàng kiểm soát được tỷ suất sinh lời là bao nhiêu, một đồng bỏ ra, doanh thu lợi nhuận thu vào là bao nhiêu. Từ đây bạn có thể định hướng phát triển, phân bổ nguồn vốn sao cho hợp lý nhất.
Tỷ suất lợi nhuận gộp (Gross Profit Margin)
Tỷ suất lợi nhuận gộp (%) = Lợi nhuận gộp / doanh thu
Các doanh nghiệp sở hữu hệ số biên lợi nhuận càng lớn thì doanh nghiệp đó sẽ có số lãi ròng càng cao. Dẫn đến doanh nghiệp đó đang hoạt động càng lúc càng hiệu quả. Mọi chi chí đều được kiểm soát chặt chẽ hơn.
Lưu ý: Cần phân biệt rõ ràng, tránh nhầm lẫn giữa 2 khái niệm trên. Lãi gộp sẽ có đơn vị tiền tệ (đồng, dollar,...) còn tỷ suất lợi nhuận gộp có đơn vị phần trăm (%). Cần phân biệt các khái niệm này để khi so sánh phân tích các doanh nghiệp, cửa hàng với nhau, bạn sẽ có được cái nhìn chính xác hơn về từng doanh nghiệp.
Một sai lầm khi so sánh các công ty với nhau, người ta thường xem bên nào có lợi nhuận gộp cao hơn thì bên ấy kinh doanh thành công hơn. So sánh như vậy là hết sức khập khiễng. Còn rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số này, quy mô hoạt động, lĩnh vực kinh doanh khác nhau. Vì thế khi đặt các doanh nghiệp lên bàn cân, cần phải hết sức lưu ý nếu không muốn mắc những sai lầm nghiêm trọng.
Sự khác biệt giữa thu nhập ròng và lợi nhuận gộp là gì?
2 khái niệm này hoàn toàn khác nhau vì lợi nhuận gộp sẽ trừ đi chi phí biến đổi hoặc giá vốn hàng bán ra khỏi doanh thu thì thu nhập ròng trừ chi phí lãi vay và thuế ra khỏi thu nhập của công ty. Người ta thường tính toán chỉ số thu nhập ròng để đo lường hiệu quả hoạt động và lợi nhuận của doanh nghiệp.
Vì sao cần tính lợi nhuận gộp?
Để hiểu rõ hơn Gross Profit là gì thì nó đóng vai trò là một chỉ số hết sức quan trọng của một doanh nghiệp. Nó được dùng để đánh giá xem doanh nghiệp, cửa hàng đó đang hoạt động có hiệu quả hay không. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách tính lợi nhuận gộp một cách chính xác. Nhất là đối với những người tự kinh doanh, bán hàng, rất ít người biết cách đo lường hiệu quả công việc bằng việc tính lãi gộp. Điều này khiến họ dễ bị rơi vào tình trạng tưởng lãi nhưng đang chịu lỗ nặng và đến một ngày nhận ra thì đã quá muộn. Họ đành phải ngậm ngùi từ bỏ đam mê. Để không rơi vào tình trạng như trên thì hãy tìm hiểu thật kỹ về lợi nhuận gộp là gì và cách tính chỉ số này.
Tính lợi nhuận gộp có lợi ích gì?
Khi có trong tay những chỉ số chính xác về Gross Profit, bạn có thể kiểm tra được sự hiệu quả của quy trình làm việc. Kiểm soát được những chi phí nào là chi phí hợp lý, đâu là những chi phí cần phải cắt bỏ để gặt hái được nhiều lợi nhuận hơn.
Lợi nhuận gộp giúp doanh nghiệp đánh giá được hiệu quả khi sử dụng lao động hoặc vật tư sản xuất, giúp tính toán mọi thứ chính xác, gia tăng tỷ lệ thành công cho các nhà bán hàng. Bạn sẽ cần theo dõi các chi phí biến đổi với mức đầu ra, chẳng hạn như:
Phần khấu hao máy móc, thiết bị sản xuất
Đồ dùng trong nhà máy
Phí chuyển hàng
Chi phí nguyên vật liệu
Chi phí nhân công, cả chính thức lẫn làm việc bán thời gian.
Hoa hồng cho nhân viên bán hàng
Phí thẻ tín dụng khi mua hàng của khách hàng
Nếu bạn đang muốn mở rộng quy mô kinh doanh thì đây là chỉ số đầu tiên các nhà đầu tư nhìn vào. Từ những con số này họ sẽ biết được có thật sự bạn đang quản lý bán hàng hiệu quả hay không. Nếu bạn kiểm soát được chỉ số này thì tỷ lệ các nhà đầu tư rót vốn vào doanh nghiệp của bạn sẽ cao hơn rất nhiều.
Trên đây là công thức tính và những điều cần phải biết về lợi nhuận gộp là gì. Bất cứ ai muốn kinh doanh thành công đều phải nên nhìn nhận vào thực tế chứ không được dựa theo cảm tính. Lãi gộp hay Gross Profit sẽ là thước đo chính xác nhất giúp bạn xác định tình hình và đưa ra được những phương án kinh doanh phù hợp nhất. Chúc bạn thành công!
