Nội dung
Mô hình SMART - Bạn có bao giờ cảm thấy mình đang làm việc chăm chỉ, cống hiến hết mình nhưng công việc chẳng đi đến đâu? Có thể bạn sẽ thấy những kỹ năng và thành công của mình đạt được là rất ít, khi nhìn lại 5 hoặc 10 năm qua. Hoặc có lẽ bạn là người mới bắt đầu kinh doanh đang đấu tranh, tìm phương hướng để phát triển doanh nghiệp của mình trong vài năm tới.
Nhiều người dành cả cuộc đời để trôi dạt từ công việc kinh doanh này sang việc kinh doanh khác, hoặc lao vào cố gắng kinh doanh nhiều thứ cùng một lúc, nhưng không thành công, lợi nhuận mang lại rất ít. Để giải quyết vấn đề này bạn cần hiểu rõ và vận dụng được mục tiêu mô hình SMART trong kinh doanh. Tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây bạn nhé!
Mô hình SMART là gì?
Mô hình SMART là mô hình viết tắt của 5 yếu tố Specific (cụ thể), Measurable (đo lường được), Achievable (tính thực tế, có thể đạt được), Relevant (tính liên quan) và Time-Bound (thời gian đạt được mục tiêu), giúp bạn thiết lập mục tiêu đúng đắn, sử dụng nguồn lực và thời gian một cách hiệu quả, để đạt được thành công trong kinh doanh.
Mô hình SMART trong kinh doanh cũng sẽ gồm có 5 yếu tố chính, cụ thể
S = Specific: đơn giản, hợp lý, cụ thể
Mục tiêu của bạn phải rõ ràng và cụ thể, nếu không, bạn sẽ không thể tập trung nỗ lực hoặc cảm thấy thực sự có động lực để đạt được nó. Nên nhớ mục tiêu của bạn càng thu hẹp, bạn càng hiểu rõ các bước cần thiết để đạt được mục tiêu đó. Khi thực hiện xác định mục tiêu của bạn, hãy cố gắng trả lời 5 câu hỏi dưới đây để có thể xác định được mục tiêu khi kinh doanh:
Tôi muốn đạt được điều gì?
Tại sao mục tiêu này nó lại quan trọng?
Những ai liên quan?
Nó được thực hiện ở đâu?
Những nguồn lực hoặc giới hạn nào có liên quan?
VD: Hãy tưởng tượng rằng bạn hiện là nhân viên marketing và bạn muốn trở thành giám đốc điều hành marketing. Một mục tiêu cụ thể có thể là, "Tôi muốn đạt được các kỹ năng và kinh nghiệm cần thiết để trở thành người đứng đầu bộ phận marketing trong tổ chức của mình, để tôi có thể xây dựng sự nghiệp của mình và lãnh đạo một nhóm thành công."
M = Measurable: Đo lường được
Bạn phải có những mục tiêu có thể đo lường được để có thể theo dõi tiến trình của mình và duy trì động lực để kinh doanh tốt hơn. Đánh giá tiến độ giúp bạn tập trung, hoàn thành thời đúng hạn và cảm thấy hứng thú khi tiến gần hơn đến việc đạt được mục tiêu.
VD: Khi kinh doanh hoa tươi, mục tiêu của bạn là bán được 100 bó hoa tươi trong 1 tháng, vậy tối thiểu bạn phải bán được 3 đến 4 bó hoa mỗi ngày để đạt mục tiêu. Tính đo lường là cách dễ nhất cho bạn hiểu mình cần phải làm gì, làm như thế nào để đạt được mục tiêu theo các mốc thời gian mà mình đã đề ra.
A = Achievable: Tính thực tế, có thể đạt được
Mục tiêu của bạn cũng cần phải thực tế, có tính khả thi và có thể đạt được để thành công. Bạn phải xem xét liệu mục tiêu đó là bây giờ có thể đạt được hay chưa, hoặc liệu bạn nên cần chuẩn bị gì thêm để đạt được mục tiêu này. Đưa ra một chiến lược tốt và đặt mục tiêu phù hợp mà bạn có thể hoàn thành trong một khung thời gian nhất định sẽ giúp bạn có động lực và sự tập trung bức phá, thách thức giới hạn và đạt đến thành công.
VD: Bạn có thể cần tự hỏi liệu việc đặt mục tiêu bán 600 bó hoa tươi trong 1 tháng có hợp lý hay không, dựa trên kinh nghiệm kinh doanh và tình hình kinh doanh hoa tươi tại cửa hàng của bạn. Bạn có đủ các nguồn lực cần thiết hay không? Cần phương pháp và chiến lược kinh doanh nào? Bạn và nhân viên liệu có đủ khả năng để làm điều đó?
R = Relevant: Tính liên quan
Mục tiêu của ban lãnh đạo đặt ra thì phải có liên quan phù hợp với tầm nhìn chung sự phát triển của doanh nghiệp, nó phải giải quyết được các vấn đề của các phòng ban khác đang gặp phải. Mục tiêu của từng cá nhân nhân viên thì phải liên quan đến định hướng phát triển công việc, lĩnh vực chức vụ đang làm, phù hợp với mục đích phát triển công ty.
VD: Ban lãnh đạo sẽ đặt mục tiêu mở rộng doanh nghiệp kinh doanh, đầu tư tiền vào các phòng ban Marketing, Sale để đẩy mạnh doanh thu. Còn nhân viên bộ phận Sale sẽ đặt mục tiêu chốt được nhiều đơn hàng hơn để ngày càng phát triển công ty.
T = Time-Bound: Thời hạn đạt được mục tiêu
Mọi mục tiêu đều cần có kế hoạch, thời gian thực hiện và thời hạn hoàn thành, có thời hạn giúp bạn tập trung cố gắng dành thời gian để hướng tới mục tiêu đã đặt ra này. Thúc đẩy những công việc quan trọng sẽ hoàn thành tốt, đảm bảo đúng quy trình phát triển của doanh nghiệp.
VD: Trước khi ra mắt sản phẩm các phòng ban phải chuẩn bị thực các chiến dịch quảng bá, chọn địa điểm hội thảo, đảm bảo khách mời sẽ đến đông đủ ngày ra mắt sản phẩm. Các công việc này phải thực hiện xong trước để đảm bảo đúng với quy trình.
Ví dụ thực tế về mô hình SMART trong kinh doanh
Tham khảo ngay một số ví dụ thực tế về mô hình SMART trong kinh doanh dưới đây để có thể trở thành một nhà tiếp thị tốt.
Ví dụ về mục tiêu hoàn thành khóa đào tạo phần mềm quản lý bán hàng TPos
✻ Mục tiêu SMART: Xác nhận rằng 90% nhân viên trong công ty Trường Minh Thịnh đã hoàn thành xong khóa đào tạo về phần mềm quản lý bán hàng TPos vào cuối tháng 12 năm 2021
❂ Tính cụ thể: 90% nhân viên cần được đào tạo về phần mềm quản lý bán hàng thông minh TPos.
❂ Đo lường được: Tổng công ty có 1000 nhân viên, nên sẽ cần ít nhất 900 người để hoàn thành khóa đào tạo.
❂ Tính thực tế, khả thi: Bởi vì phần lớn nhân viên đã được đào tạo trước đó trên trang web và đã được cho sử dụng thử các tính năng, nên đây là mục tiêu có thể đạt được.
❂ Tính liên quan: Khóa đào tạo này sẽ giúp nhân viên hiểu rõ được các tính năng của phần mềm, vì khi mọi nhân viên đã thành thạo phần mềm quản lý bán hàng mới này, thì công việc mới có thể đạt hiệu quả tốt nhất, công ty mới phát triển đi lên được.
❂ Thời hạn đạt được mục tiêu: Mục tiêu sẽ được hoàn thành vào cuối tháng 12 năm 2021.
Ví dụ về mục tiêu tăng 30% lượt mua hàng trên website
✻ Mục tiêu SMART: Số lượng khách đăng ký mua hàng trên website phải nhiều hơn 30% so với tháng trước.
❂ Tính cụ thể: Tăng 30% lượt đăng ký mua hàng trên website
❂ Đo lường được: Chúng tôi đo lường tiến trình của mình thông qua báo cáo hàng tuần và nó cho biết liệu chúng tôi có đạt được mục tiêu hay không
❂ Tính thực tế, khả thi: Chúng tôi đã tăng 20% lượt đăng ký của khách hàng vào tháng trước; chúng tôi tin rằng mục tiêu 30% là có thể đạt được với những chiến dịch marketing mới mà chúng tôi đề ra.
❂ Tính liên quan: Tăng số lượt đăng ký mua hàng trên website sẽ giúp tăng doanh thu và phát triển doanh nghiệp đi lên đúng với quy trình.
❂ Thời hạn đạt được mục tiêu: Cần sẽ có 30 ngày để đạt được mục tiêu này.
Sử dụng mô hình smart vào cuộc sống hằng ngày
Mô hình smart ngoài việc sử dụng vào công việc kinh doanh, nó còn có thể được áp dụng vào cuộc sống hằng ngày để giúp bạn đạt được mục tiêu dễ dàng hơn. Dưới đây là 2 ví dụ về mô hình SMART được sử dụng trong cuộc sống hằng ngày.
Ví dụ 1 về mô hình Smart
Tôi sẽ kiếm được việc làm giáo viên dạy toán trung học trong vòng ba tháng sau khi tốt nghiệp với bằng Cử nhân
❂ Tính cụ thể: Mục tiêu trở thành giáo viên toán trung học được xác định rõ ràng
❂ Đo lường được: Thành công có thể được đo lường bằng số lượng đơn xin việc, các cuộc phỏng vấn và lời mời làm việc.
❂ Tính thực tế, khả thi: Người đặt mục tiêu sẽ có bằng cấp phù hợp với công việc.
❂ Tính liên quan: Người đặt mục tiêu có kế hoạch kiếm việc làm trong ngành giáo dục sau khi có bằng cấp.
❂ Thời hạn đạt được mục tiêu: Người đặt mục tiêu đã đặt ra thời hạn để đạt được mục tiêu của mình là trong vòng ba tháng sau khi tốt nghiệp.
Ví dụ 2 về mô hình SMART
Tôi sẽ được thăng chức lên đại diện dịch vụ khách hàng cấp cao bằng cách hoàn thành các mô-đun đào tạo bắt buộc trong ba tháng và đăng ký vào vai trò này vào cuối quý tới.
❂ Tính cụ thể: Đã đặt ra mục tiêu rõ ràng là được thăng chức lên đại diện dịch vụ khách hàng cấp cao.
❂ Đo lường được: Thành công có thể được đo lường bằng cách hoàn thành mô-đun đào tạo
❂ Tính thực tế, khả thi: Đặt mục tiêu sẽ hoàn thành khóa đào tạo cần thiết để được thăng chức.
❂ Tính liên quan: Người đặt mục tiêu đang có kế hoạch đăng ký thăng tiến sau khi kết thúc các mô-đun đào tạo của mình.
❂ Thời hạn đạt được mục tiêu: Người đặt mục tiêu đã đặt ra thời hạn để đạt được mục tiêu của mình vào cuối quý tiếp theo.
Sự khác nhau giữa mô hình SMART và mô hình OKR
Có nhiều người đang nhầm lẫn giữa mô hình OKR và mô hình SMART trong kinh doanh do 2 mô hình này có những điểm tương đồng khó nhận ra. Dưới đây là cách để phân biệt chúng:
Bản chất của OKR
OKR là viết tắt của Objective and Key Results có ý nghĩa là mục tiêu và kết quả then chốt. Đây là mô hình quản lý chiến lược kinh doanh được áp dụng tại nhiều công ty. Mô hình OKR gồm 2 yếu tố chính là:
Mục tiêu: Là đại diện cho đích đến của nhân viên, của công ty. Mục tiêu phải rõ ràng và có tính truyền cảm hứng, nhưng không bao gồm các số cụ thể.
Kết quả then chốt: Có rất nhiều kết quả then chốt, xác định dựa trên đo lường đánh giá mức độ hoàn thành mục tiêu. Cách thức là yếu tố trong mô hình OKR, nó trả lời cho câu hỏi "Làm thế nào để có thể đi đến đích?". Đây là hoạt động có ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả cuối cùng.
Sự giống nhau
Cả mô hình OKR và nguyên tắc SMART trong kinh doanh đều là mô hình quản trị mục tiêu, cùng hướng tới thành công để có thể đạt được mục tiêu đó.
Mô hình OKR cũng hội tụ đủ các yếu tố giống như mô hình SMART như:
Đều có tính xác định mục tiêu, tính cụ thể định hướng rõ ràng kết quả.
Đều có tính đo lường để đánh giá tiến độ công việc. Các kết quả then chốt của mô hình OKR đều sẽ có những chỉ số đánh giá cụ thể.
Mô hình OKR giống với mô hình mục tiêu SMART việc dựa trên nguồn lực và thời gian để định mức tính thực tế, khả thi cho doanh nghiệp.
Mô hình OKR được sắp xếp theo thứ tự từ thấp đến cao để đảm bảo đúng tiến độ phát triển, liên quan đến những công việc khác.
Về tính thời gian mô hình OKR cũng đặt ra thời hạn cụ thể công việc có thể hoàn thành.
Sự khác nhau giữa mô hình OKR và mô hình SMART
Khác biệt giữa nguyên tắc SMART và Mô hình OKR là OKR có những mục tiêu được tạo theo từng tầng, thời gian và tầm nhìn của công ty hướng tới mục tiêu dài lâu hơn.
Mô hình SMART trong kinh doanh sẽ rất dễ nhớ, dễ sử dụng và phù hợp cho các cá nhân xác định mục tiêu cho chính mình. Như vậy, mô hình OKR phù hợp cho quản trị doanh nghiệp với mục tiêu và tầm nhìn xa hơn, giúp cho doanh nghiệp dễ dàng thiết lập và theo dõi hoạt động toàn bộ các phòng ban và nhân sự của công ty.
Lời Kết
Bài viết trên với những kiến thức tổng quan về mô hình SMART trong kinh doanh và những ví dụ về mô hình smart trong kinh doanh. Cũng như cách để bạn có thể vận dụng và xây dựng được mục tiêu smart cụ thể, logic. Từ đó xác định được hướng đi đúng đắn trong việc phát triển bản thân và doanh nghiệp. Chúc bạn luôn thành công và gặp nhiều may mắn!
