Kiểm soát được lượng hàng tồn kho sẽ giúp ích rất nhiều cho hoạt động kinh doanh của các cửa hàng. Với một công thức tính hệ số vòng quay hàng tồn kho đơn giản, bạn sẽ nắm bắt được mọi vấn đề liên quan đến hàng tồn kho. Tuy nhiên, công thức tính vòng quay hàng tồn kho là gì? Tỷ lệ hàng tồn kho hợp lý là bao nhiêu? Nếu bạn vẫn chưa biết về các chỉ số này, đây chính là bài viết dành riêng cho bạn. Cùng tìm hiểu để có thể vận hành kinh doanh một cách hiệu quả hơn.
Những điều cần biết về vòng quay hàng tồn kho?
Vòng quay hàng tồn kho là gì?
Vòng quay hàng tồn kho (trong tiếng Anh là Inventory Turnover) là một chỉ số cực kỳ quan trọng trong việc đo lường hiệu quả của việc quản lý kho hàng. Khi muốn phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh, người ta thường tính toán hệ số này để so sánh tỷ lệ giữa hàng hóa đã bán và hàng hóa được nhập vào kho trong một khoảng thời gian nhất định. Từ đó họ sẽ biết được những mặt hàng nào đang được nhập xuất không hiệu quả để có những cách thức điều chỉnh bán hàng sao cho hiệu quả hơn.
Cách tính vòng quay hàng tồn kho đơn giản nhất
Công thức tính vòng quay hàng tồn kho:
Công thức tính số ngày của một vòng quay:
Giải thích một số khái niệm:
Doanh thu: Đây là doanh thu tổng của một chu kỳ bán hàng của doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp của bạn kiểm soát chỉ số này theo năm thì sẽ lấy tổng doanh thu của cả năm (365 ngày).
Giá trị trung bình kho là giá trị trung bình của đầu chu kỳ và cuối chu kỳ kiểm kê kho hàng.
Bài toán thực tế: Chu kỳ tính theo 365 ngày. Tổng doanh thu thực tế của doanh nghiệp trong năm 2020 đạt 1 tỷ đồng. Giá trị trung bình hàng tồn kho của doanh nghiệp là 25 triệu đồng. Hỏi: "cách tính vòng quay hàng tồn kho như thế nào?
Áp dụng công thức tính ta được:
Hệ số vòng quay hàng tồn kho = 1.000.000.000 / 25.000.000 = 40
Số ngày của một vòng quay: 365 / 40 = 9.125 (ngày)
Với những con số trên thì bạn có thể hiểu rằng cứ 9.125 ngày thì kho hàng của bạn sẽ được nhập hàng mới. Từ đó lên những kế hoạch nhập xuất cho hiệu quả, đặc biệt vào những đợt khuyến mãi, các ngày lễ.
Ý nghĩa của việc tính vòng quay hàng tồn kho là gì?
Tùy thuộc vào tính chất của mỗi doanh nghiệp mà các ông bà chủ chọn thời điểm tính vòng quay hàng tồn kho phù hợp nhất. Thông thường thì các doanh nghiệp chọn mốc thời gian là một năm. Với mỗi chu kỳ như vậy, các cấp quản lý sau có những phương án khác nhau để tối ưu được chỉ số này. Tuy nhiên, nếu muốn bạn vẫn có thể giảm thời gian của một chu kỳ xuống 3 tháng hoặc 6 tháng, hay cũng có thể tăng thời gian lên thành nhiều năm hơn để phù hợp với doanh nghiệp.
Đi cùng với lợi nhuận gộp, Inventory Turnover cũng là một yếu tố thường xuyên xuất hiện trong báo cáo tài chính của các doanh nghiệp. Tỷ lệ hàng tồn kho hợp lý thì đồng nghĩa với doanh nghiệp bán hàng càng nhanh và hiệu quả, hàng hóa trong kho được sử dụng một cách hiệu quả. Khi hàng hóa trong kho có tính thanh khoản cao, dòng tiền của doanh nghiệp sẽ không bị ứ đọng, mọi hoạt động kinh doanh sẽ diễn ra thuận lợi hơn. Ngoài ra, dựa vào ý nghĩa vòng quay hàng tồn kho thì các nhà quản lý có thể:
Nhìn vào số vòng quay hàng tồn khó sẽ doanh xác định được khả năng quản trị của doanh nghiệp, từ đó có phương án điều chỉnh chiến lược phù hợp hơn.
Hệ số vòng quay hàng tồn kho lớn thể hiện tốc độ xoay vòng hàng hóa trong kho nhanh chóng.
Khi tính vòng quay hàng tồn kho mà nhận được hệ số thâp thì chứng tỏ lượng hàng hóa trong kho chưa được sử dụng hiệu quả, tồn kho quá lớn.
Cho thấy được rủi ro của doanh nghiệp theo thời gian.
>> Lưu ý: Không phải cứ tồn kho cao là xấu, hệ số thấp là tốt mà các nhà quản lý cần phải cân nhắc các yếu tố khác như ngành hàng, dòng tiền, doanh thu,...
Hệ số vòng quay hàng tồn kho bao nhiêu là tốt?
Đây là một câu hỏi của rất nhiều người sau khi tính vòng quay hàng tồn kho. Ở phần trên của bài viết, chỉ số này càng cao thì doanh nghiệp bán hàng càng tốt. Tuy nhiên, sẽ có một rủi ro xảy ra là doanh nghiệp sẽ không đủ nguồn hàng cung cấp cho thị trường nếu nhu cầu về sản phẩm đó đột nhiên tăng mạnh. Khi đó, các đối thủ cạnh tranh trực tiếp với doanh nghiệp sẽ nhân cơ hội này để thu hút một lượng lớn khách hàng của bạn.
Vì vậy cho nên, hãy điều chỉnh chỉ số này cao nhưng phải cao một cách hợp lý nhất. Và còn tùy thuộc vào ngành hàng mà doanh nghiệp phân phối sẽ có những hệ số an toàn khác nhau. Những mặt hàng có tỷ suất sinh lời thấp thì hệ số này thường cao và ngược lại, những ngành có tỷ suất lợi nhuận cao thì số vòng quay sẽ thấp hơn. Cho nên để biết doanh nghiệp của bạn có hoạt động hiệu quả hay không thì không nên so sánh với mặt bằng chung của toàn thị trường. Bạn có thể dùng hai phương pháp sau đây để tính toán một con số hợp lý nhất cho doanh nghiệp.
Đầu tiên, so sánh với các hệ số trong quá khứ. Dựa vào các báo cáo hàng tồn kho trên phần mềm hỗ trợ bán hàng để lọc lại các dữ liệu trong quá khứ, xem hệ số nào thì doanh nghiệp đạt hiệu quả kinh doanh cao nhất. Sau đó, dựa trên tình hình thị trường ở thời điểm hiện tại để điều chỉnh hệ số này sao cho hợp lý nhất.
So sánh với các doanh nghiệp khác, nhưng đây phải là những doanh nghiệp cùng ngành, đối thủ cạnh tranh trực tiếp với doanh nghiệp. Phân tích các chỉ số kinh doanh của đối thủ để đưa ra được một con số tham khảo. Sau đó, kết hợp với thực trạng doanh nghiệp để tối ưu được chỉ số này.
Một số yếu tố tác động đến vòng quay hàng tồn kho
Nhu cầu mua hàng. Đây có lẽ là yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất đến hệ số này. Hàng hóa có được bán ra hay phải nằm nguyên trong kho phụ thuộc rất nhiều vào nhu cầu của người mua. Nếu sản phẩm không được tiếp cận đến đúng khách hàng mục tiêu, chắc chắn chúng chỉ nằm im một chỗ. Vì thế hãy lập kế hoạch marketing đánh đúng vào khách hàng mục tiêu, tăng cường các chương trình khuyến mãi. Điều này sẽ giúp cải thiện đáng kể chỉ số Inventory Turnover.
Xu hướng mua hàng. Thông thường vào các dịp quan trọng trong năm, chẳng hạn như các ngày lễ tết, nhu cầu thị trường sẽ tăng đột biến. Hãy lường trước xu hướng này để cân đối lại nguồn hàng của doanh nghiệp. Bạn có thể khuyến khích khách hàng đặt hàng trước để doanh nghiệp có thể chuẩn bị được những sản phẩm tốt nhất.
Phương pháp bán hàng của doanh nghiệp. Nếu khách hàng đã biết đến sản phẩm và có nhu cầu mua hàng nhưng bạn lại không thể kích thích khách hàng mua nhiều hơn thì chỉ số này cũng sẽ không đạt mức mong đợi. Cho nên hãy lên kế hoạch thu hút khách tăng giá trị đơn hàng mỗi lần mua sắm, đào tạo đội ngũ bán hàng chuyên nghiệp để có thể tư vấn, bán chéo thêm nhiều sản phẩm khác để hàng hóa trong kho liên tục được làm mới.
Gộp những nhóm hàng không có cùng tính chất. Việc bạn tính toán chung toàn bộ mặt hàng mà doanh nghiệp cung cấp sẽ tạo ra một hệ số vòng không chính xác. Những mặt hàng có tỷ lợi sinh lời cao không được chung nhóm với các mặt hàng có tỷ suất sinh lời thấp. Nếu không thì cách tính vòng quay hàng tồn kho là gì đi nữa thì cũng không còn chính xác.
Chu kỳ theo dõi. Chắc chắn với việc kiểm soát theo năm hoặc theo tháng hay quý sẽ khác nhau rất nhiều. Lời khuyên dành cho bạn là nếu bạn mới bắt đầu kinh doanh và nguồn hàng nhập xuất chưa được ổn định thì có thể sử dụng chu kỳ ngắn (tuần, tháng hoặc quý). Còn nếu đã kinh doanh ổn định thì bạn chỉ cần đo lường chỉ số này theo năm là đủ.
Cách giải quyết hàng tồn kho hiệu quả
Tối ưu cách quản lý hàng hóa trong kho
Cách tốt nhất để giải quyết vấn đề này chính là không để hàng tồn kho quá nhiều. Hệ số vòng quay hàng tồn kho quá thấp so với các doanh nghiệp cùng ngành sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới công việc kinh doanh. Vì vậy, hãy sử dụng phần mềm quản lý kho để có thể theo dõi kho hàng một cách nhanh chóng và thuận tiện nhất. Từ đó sẽ có tỷ lệ hàng tồn kho hợp lý.
Với công cụ này, bạn có thể liên tục theo dõi số lượng hàng hóa trong kho thay đổi, những mặt hàng nào sắp hết hay sản phẩm nào còn ứ đọng quá nhiều để lên phương án xử lý kịp thời nhất. Đồng thời có cái nhìn tổng quát, đánh giá được mặt hàng nào được bán nhiều theo từng thời điểm, giúp doanh nghiệp có hướng đi đúng đắn và phần nào xác định hệ số vòng quay tồn kho chính xác hơn.
Đẩy mạnh các chương trình khuyến mãi
Người tiêu dùng ngày nay rất dễ bị thu hút bởi các chương trình bán hàng ưu đãi. Vì thế, cách để giảm số lượng hàng hóa trong kho nhanh nhất là thực hiện các chương trình sale off, flash sale,...Với phương pháp này, mặc dù người tiêu dùng chưa có nhu cầu sử dụng sản phẩm, nhưng với những mức giá hấp dẫn thì họ rất khó cưỡng lại.
Tuy nhiên, khi thực hiện các chương trình bán hàng này, bạn cần hết sức lưu ý:
Đầu tiên là lợi nhuận của doanh nghiệp. Hãy tìm những mức giá hợp lý nhất để vừa làm hài lòng khách hàng, mà doanh nghiệp của bạn cũng không bị quá ảnh hưởng đến lợi nhuận. Nếu không kiểm soát được giá thì có thể đó là lần cuối cùng doanh nghiệp của bạn bán hàng trên thị trường.
Vẫn phải đảm bảo được chỗ đứng trong lòng khách hàng. Đừng quá mải mê lúc nào cũng thực hiện chiến lược giảm giá, chăm chăm vào việc duy trì tỷ lệ hàng tồn kho hợp lý mà không để ý tới thương hiệu của doanh nghiệp. Vì nếu áp dụng khuyến mãi quá nhiều, khách hàng sẽ có những suy nghĩ không tốt về sản phẩm của doanh nghiệp. Chẳng hạn như “Giá sản phẩm đó quá cao, chắc do doanh nghiệp cố tình nâng giá, cứ đợi đến các chương trình giảm giá rồi mua cũng không muộn”. Lâu dần những điều này sẽ hình thành thói quen của khách hàng và ảnh hưởng đến doanh nghiệp rất nhiều.
Hy vọng qua bài viết trên TPos đã gỡ rối và giúp bạn hiểu về chủ đề hệ số vòng quay hàng tồn kho là gì và công thức tính chỉ số này. Nếu bạn còn bất cứ thắc mắc nào về chủ đề này nói riêng hoặc các chủ đề kinh doanh nói chung, hãy để lại bình luận bên dưới bài viết. TPos sẽ giải đáp toàn bộ thắc mắc giúp bạn.
